การผลิตปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนดิน

  ไส้เดือนดินเป็นสัตว์เล็กๆ ที่มีประโยชน์อย่างมากต่อมนุษย์และสภาพแวดล้อม มีไส้เดือนที่ไหน ดินดีที่นั่น มาในช่วงหลังที่การทำสวนไร่นาหันไปใช้ปุ๋ยเคมีและยาฆ่าแมลงกันมาก ทำให้บางพื้นที่ขุดหาไส้เดือนแทบจะไม่เจอ การที่ฟื้นฟูให้ผืนดินกลับมามีความอุดมสมบูรณ์อีกครั้งหนึ่งไส้เดือนนี่แหละ เป็นตัวการสำคัญอันหนึ่ง

     ปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยงไส้เดือนเพื่อใช้ไส้เดือนในการช่วยย่อยสลายขยะสดไป เป็นปุ๋ย ซึ่งจะช่วยลดปริมาณขยะสดได้อย่างมหาศาล และที่สำคัญจะได้ปุ๋ยหมักไส้เดือนที่เป็นปุ๋ยชั้นดีสำหรับการปรับปรุงบำรุง ดินสำหรับการทำเกษตรอินทรีย์รวมทั้งนำไปใช้ประโยชน์อื่นๆ เป็นอาหารสัตว์และคน

     การเลี้ยงไส้เดือนดิน เป็นวิธีที่ง่าย ลงทุนต่ำ มีประโยชน์สูง ทำได้ทั้งในระดับครอบครัว ชุมชนและในระบบฟาร์ม จึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจ โดยเฉพาะคนที่สนใจแนวทางเกษตรอินทรีย์หรือเกษตรธรรมชาติ

การเลี้ยงในถังพลาสติก

      เป็นวิธีการที่ใช้เลี้ยงไส้เดือนดินเพื่อการกำจัดขยะสดในครัวเรือนและเลี้ยง เพื่อการค้าโดยใช้ถังพลาสติกหลายๆใบ ถังพลาสติกก็ดัดแปลงมาจากถังขยะใบใหญ่ปากกว้างอย่างน้อย 50 ซม. สูงอย่างน้อย 60 ซม.และถ้าต้องรอบรับปุ๋ยน้ำด้วยถังก็ต้องสูงกว่านี้

วิธีการทำ

       ปุ๋ยน้ำ จะเกิดระหว่างการหมัก จะอยู่ด้านล่างของถังซึ่งเป็นปุ๋ยน้ำอย่างดี สามารถนำมาเจือจางในอัตราส่วน 1 ต่อ 10 ใช้รดพืชผักสวนครัว ไม้ประดับ โดยเฉพาะไม้ดอก ได้เป็นอย่างดี

  1. เจาะรูที่ก้นถัง ใส่ก๊อกปิดเปิดเพื่อใช้ระบายปุ๋ยน้ำออกจากถัง
  2. ใส่ กรวดหรือหิน ลงด้านล่างของถังสูงประมาณ   15 ซม. ตัดแผ่นไม้เป็นรูปกลม ขนาดพอดีกับพื้นที่ผิวของกรวดหินภายในถัง เจาะรูหลายรู เพื่อช่วยระบายน้ำหรืออาจใช้ลวดตระแกรงแทนไม้อัดได้ การใช้ถังพลาสติกเลี้ยงเพื่อการค้า อาจไม่ใส่หินลงก้นถัง แต่ใช้วิธีเจาะรูที่ก้นถัง เลยเพื่อระบายน้ำ
  3. ใส่ไส้เดือนดิน แล้วใส่อาหารไส้เดือน ได้แก่ เศษอาหาร เศษพืชผัก ผลไม้จากครัวเรือน
  4. ใส่เศษฟางแช่น้ำ ปุ๋ยคอก ใบไม้แห้ง เศษกระดาษหนังสือพิมพ์ หนา 15-30 ซม.   โรยทับด้วยดิน
  5. ปิด ทับดับด้วยฟางหรือกระดาษหนังสือพิมพ์ พรมน้ำให้ชุ่มแล้วค่อยเติมอาหารทุกๆ 3-4 วันหรือเมื่อเห็นว่าอาหารหมด ภายใน 2-3 เดือน ส่วนมากเริ่มเก็บปุ๋ยหมักไส้เดือนและเก็บแยกไส้เดือนที่เพิ่มขึ้นได้

อาหารที่ใช้เลี้ยงไส้เดือนได้

อาหารที่ใช้เลี้ยงไส้เดือนไม่ได้

-เปลือกผัก,เศษผัก

-เปลือกส้ม

-เศษอาหารที่ปรับปรุงแล้ว

-ผลิตภัณฑ์จากนม

-เปลือกไข่

-เนื้อ/ปลา

-เปลือกผลไม้

-ขี้หมา/ขี้แมลง

-เศษหนังสือพิมพ์

-ดอกไม้ที่ซื้อจากตลาด

-ถุงกระดาษ,เศษกระดาษ

-พลาสติก แก้ว กระป๋อง ขยะ ที่ไม่มีชีวิตอื่น

-กากกาแฟ,ใบชา

 

-เปลือกหัวหอม

 

สารประกอบที่สำคัญในปุ๋ยหมักมูลไส้เดือนดิน

PH

%N

P

K

Ca

Mg

Zn

Mu

Fe

Cu

ความชื้น

7.65

0.3428

4,385

9,310

13,660

2,468

126

504

3,245

12.49

~30%

ประโยชน์

1.ช่วยปรับปรุงโครงสร้างของดินให้ดีขึ้น เช่น ทำให้ดินร่วนซุย อุ้มน้ำได้ดี

2.ช่วยปรับสมดุลทางเคมี ความเป็นกรด ด่าง ของดินให้ดีขึ้น

3.อยู่ในดินได้นานและค่อยๆ ปลดปล่อยออกมาให้พืชเรื่อยๆ

4.มีธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรองและธาตุอาหารเสริมครบถ้วน

5.ช่วยเร่งการออกดอก ผลและความหวานของผลไม้ ใช้ได้กับพืชทุกชนิด

6.เป็น พาหะที่จะนำจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ลงไปในดิน หรือรอบๆต้นพืชส่งเสริมให้จุลินทรีย์ในดินดำเนินกิจกรรมได้ดี ทำให้สภาพแวดล้อมรอบๆด้านพืชและดินดีขึ้น

สูตรเด็ด เคล็ดไม่ลับ

**ปุ๋ยน้ำ----ใช้ 1 ส่วน ต่อน้ำ 10 ส่วน

** มูลไส้เดือน---ตากให้แห้ง (ในร่ม) 3 กิโลกรัม ต่อจากน้ำตาล 1 ลิตร ผสมน้ำ 10 ลิตร หมักแล้วกรองดินออก จะได้น้ำปุ๋ยสูตรเด็ด สุดยอด

 

นายสุธน ปืนแก้ว ผู้เผยแพร่ข้อมูล

ดร.อานัติ ตันไซ อาจารย์ ม.แม่โจ้ ผู้คิดค้น

เอกสารประกอบ

 

   


ปรับปรุงข้อมูล 14/6/2559 12:05:16
, จำนวนการเข้าดู 7039